W 2007 r. poznałam Betty. Betty była wroną brodatą – wyglądem niewiele różniła się od spotykanego w zachodniej Polsce czarnowrona. Należała jednak do jednego z najbardziej inteligentnych gatunków zwierząt – i jak na zwierzęcego geniusza przystało, spędziła sporą część życia na Uniwersytecie Oksfordzkim.
Wrony brodate pochodzą z Nowej Kaledonii – wysp na zachodnim Pacyfiku. Są wszystkożerne, jedzą bezkręgowce, jaja ptasie, pisklęta, drobne ssaki, orzechy i nasiona. Przy wyszukiwaniu jedzenia zaskakują pomysłowością i przedsiębiorczością: wynajdują gałązki i wtykają je do wnętrza pni drzew, aby wyciągnąć ze środka larwy i owady. Co więcej, potrafią wyprodukować własne narzędzia za pomocą patyczków, cierni, kolczastych liści… Wybierają z krzaka odpowiednią gałązkę, po czym precyzyjnie ją obrabiają, nadając odpowiedni kształt w zależności od potrzeby.To jedyny, oprócz ludzi, gatunek, który potrafi stworzyć narzędzia o kształcie haczyka – mądrala Betty haczyki robiła z drutu. Jej wyczyny możecie zobaczyć na przykład na poniższym filmie:
[youtube=https://www.youtube.com/watch?v=lcvbgq2SSyc&w=480&h=385]
Profesor Alex Kacelnik, oksfordzki ornitolog, pozwolił nam, wówczas maluczkim magistrantom, obserwować genialną Betty w akcji. Wrona, próbując wyjąć z pionowej rury ukryty w niej smakołyk, zakrzywiła odpowiednio kawałek drutu, aby ułatwić sobie zadanie.
Te ptaki potrafią precyzyjnie i skutecznie dobierać odpowiedni rodzaj narzędzi, aby dotrzeć do celu. Zobaczcie na kolejnym filmie, jak wrona krótszym patyczkiem wyławia ze schowka dłuższy patyczek, a tym dłuższym, z kolejnego schowka, jeszcze dłuższy, aby na końcu wykorzystać ten ostatni do zdobycia przysmaku:
[youtube=https://www.youtube.com/watch?v=ZE4BT8QSgZk&w=480&h=385]
Ptasi móżdżek? Każdemu życzylibyśmy tak rozwiniętego móżdżku! 🙂
*Joanna Bagniewska, zoolożka, pracuje w Nottingham Trent University, finalistka tegorocznego światowego konkursu FameLab dla najlepszych popularyzatorów nauki (zdobyła tam nagrodę laureatów).